Lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế về Đa dạng sinh học 2025

Phát biểu của ông Patrick Haverman, Phó trưởng đại diện thường trú UNDP Việt Nam

22 Tháng 5, 2025
UNDP Patrick Haverman is giving remarks at the event

- Kính thưa ông Nguyễn Quốc Trị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường,
- Kính thưa ông Nguyễn Cao Sơn, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân Tỉnh Ninh Bình,
- Kính thưa đại diện các Bộ, ngành, địa phương, các KBT, và các cộng đồng địa phương,
- Kính thưa các vị khách quý,

Tôi rất vinh dự được đại diện cho Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) có mặt tại đây trong lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế về Đa dạng sinh học 2025, với chủ đề truyền cảm hứng: "Sống hài hòa với thiên nhiên và phát triển bền vững". Hôm nay cũng đánh dấu lần đầu tiên kỷ niệm sự kiện này tại Việt Nam dưới sự lãnh đạo thống nhất về công tác quản lý tài nguyên thiên nhiên và bảo tồn đa dạng sinh học của Bộ Nông nghiệp và Môi trường mới thành lập.

Thay mặt UNDP, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình, VQG Cúc Phương và GIZ đã đồng hành tổ chức sự kiện quan trọng này.

Đa dạng sinh học của Việt Nam – Báu vật toàn cầu đang bị đe dọa 
Việt Nam được công nhận trên toàn cầu về sự đa dạng sinh học phong phú của mình. Tuy nhiên, nguồn tài nguyên thiên nhiên này đang chịu áp lực ngày càng tăng. Các nghiên cứu gần đây cho thấy hơn một phần ba số loài động vật có vú của Việt Nam đang có nguy cơ tuyệt chủng. Đây không chỉ là mối quan tâm của quốc gia—mà nó phản ánh một cuộc khủng hoảng toàn cầu. Mất đa dạng sinh học đe dọa đến các yếu tố nền tảng quan trọng của nền kinh tế, an ninh lương thực và sức khỏe của chúng ta.

Từ cam kết toàn cầu đến hành động quốc gia 
Việc cộng đồng quốc tế thông qua Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh-Montreal (GBF) đã đánh dấu một bước ngoặt trong nỗ lực chung của chúng ta. Với 23 mục tiêu đầy tham vọng cần đạt được vào năm 2030, bao gồm các mục tiêu về bảo vệ 30% diện tích đất liền và biển và phục hồi các hệ sinh thái bị suy thoái, Khung đa dạng sinh học toàn cầu (GBF) cho chúng ta một tầm nhìn và lộ trình rõ ràng.

Ở cấp quốc gia, các mục tiêu của Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học về mở rộng các khu bảo tồn biển và phục hồi các hệ sinh thái bị suy thoái chỉ là hai ví dụ cụ thể về cách thức Việt Nam đang chuyển các cam kết quốc tế thành hành động quốc gia.

Thiên nhiên là trụ cột của phát triển bền vững 
Quan niệm trước đây cho rằng bảo tồn thiên nhiên và phát triển không thể đi đôi với nhau cần được loại bỏ vì rõ ràng nó đã lỗi thời. Hiện nay, đa dạng sinh học phải được xem không phải là một yếu tố rào cản, mà là một nguồn vốn quan trọng cho phát triển bền vững. Việc tích hợp bảo tồn đa dạng sinh học vào các quy hoạch phát triển quốc gia và ngành, bao gồm phát triển cơ sở hạ tầng, chuyển đổi năng lượng, v.v., là điều cần thiết. Khi thiên nhiên được coi trọng và bảo vệ ngay từ đầu khi làm quy hoạch phát triển, chúng ta sẽ giảm thiểu các rủi ro và chi phí trong tương lai.

UNDP cam kết tiếp tục đồng hành với Việt Nam trong việc phát triển các chính sách và hệ thống phù hợp về đánh giá và giám sát các dịch vụ hệ sinh thái, để đảm bảo rằng tăng trưởng kinh tế không phải trả giá bằng sự suy thoái các nguồn vốn tự nhiên.

Tài chính và đầu tư đổi mới cho bảo tồn thiên nhiên
Trong một thế giới với các nguồn lực hạn chế, tài chính đổi mới và bền vững là chìa khóa để giải quyết các thách thức bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học. Các giải pháp như du lịch bền vững dựa vào thiên nhiên trong các Khu bảo tồn, tín dụng xanh, trái phiếu xanh, chi trả dịch vụ hệ sinh thái cho các hệ sinh thái biển và đất ngập nước, và tài chính carbon là những công cụ mạnh mẽ để huy động đầu tư của khu vực tư nhân cho bảo tồn thiên nhiên. Tuy nhiên, hiệu quả của các chính sách này phụ thuộc vào việc có được một môi trường pháp lý thuận lợi, rõ ràng với sự lãnh đạo mạnh mẽ, quyết tâm của nhà nước.

Bằng cách xây dựng khung pháp lý và chính sách rõ ràng, có tầm nhìn xa, chính phủ có thể tạo ra các điều kiện cần thiết để các cơ chế tài chính bền vững được xây dựng, áp dụng và phát triển. Song song với đó, khu vực tư nhân đóng một vai trò quan trọng trong việc thực hành các nguyên tắc bền vững (ESG), đảm bảo rằng các khoản đầu tư không chỉ tạo ra lợi nhuận tài chính mà còn mang lại lợi ích môi trường và xã hội có thể đo lường được. Cùng với nhau, chính sách đúng đắn và hành động của khu vực tư nhân sẽ hình thành nền tảng cho một tương lai có tính chống chịu và bền vững.

Trong khi đó, ODA vẫn là một nguồn hỗ trợ tài chính và kỹ thuật quan trọng, đặc biệt trong việc giúp Việt Nam đáp ứng các cam kết quốc tế về ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo tồn thiên nhiên. Do đó, cùng với nhiều đối tác phát triển khác, tôi xin nhân dịp này kêu gọi Chính phủ đẩy nhanh việc phê duyệt và thực hiện nhiều dự án ODA đang bị chậm trễ, để tận dụng tốt nhất nguồn lực quý giá này trong những năm tới cho phát triển và bảo vệ môi trường.

Trao quyền cho cộng đồng và tôn vinh tri thức bản địa 
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, các cộng đồng địa phương, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em và người dân tộc thiểu số, không chỉ là những người bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi sự mất đa dạng sinh học, mà họ còn có thể là những chủ thể tham gia quản lý hiệu quả nguồn tài nguyên này. Bằng cách tích hợp tri thức bản địa và thúc đẩy các mô hình đồng quản lý, chúng ta có thể đảm bảo rằng các nỗ lực bảo tồn sẽ mang tính bao trùm, công bằng và bền vững.

Lời kêu gọi cùng hành động
Nhân Ngày Quốc tế về Đa dạng sinh học năm nay, hãy cùng khẳng định lại cam kết chung của chúng ta trong việc bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học cho hành tinh này.

Hãy cùng nhau — các bên bao gồm nhà nước, khu vực tư nhân, cộng đồng, các tổ chức xã hội dân sự và các đối tác quốc tế — xây dựng một tương lai nơi con người và thiên nhiên cùng phát triển thịnh vượng.
UNDP sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong hành trình này, thông qua các hoạt động tư vấn chính sách, hỗ trợ kỹ thuật và tận dụng các quan hệ đối tác để mang lại các tác động thực sự.

Cùng nhau, chúng ta hy vọng sẽ đảo ngược tình trạng mất đa dạng sinh học và đảm bảo một tương lai bền vững cho các thế hệ mai sau.

Tôi xin chân thành cảm ơn!