Modern buildings lining a wide street under a clear blue sky.

Türkmenistanda durnukly we energiýa netijeli gurluşyk

BMG-niň Ösüş Maksatnamasy “Energiýadan netijeli peýdalanýan we durnukly ösýän gurluşyk pudagynyň kadalaşdyryjy-hukuk binýadyny kämilleşdirmek arkaly Türkmenistanyň Milli mümkinçiliklerini ösdürmek” atly taslamasyny durmuşa geçirmegini başlady. Taslama global ekologiýa gaznasy tarapyndan maliýeleşdirilýär we Türkmenistanyň daşky gurşawy goramak ministrligi bilen hyzmatdaşlykda ýerine ýetirilýär.

Täze çäreler, daşky gurşawa zyňylýan parnik gazlarynyň mukdaryny azaldyp, howanyň üýtgemeginiň öňüni almak hem-de durnukly we ýaşyl geljegi üpjün etmek boýunça Türkmenistanyň başlangyçlaryny goldamaga gönükdirilendir. Taslama, energiýadan netijeli peýdalanmak, daşky gurşawa zyňylýan parnik gazlarynyň mukdaryny azaltmak we gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmelerinden peýdalanmak boýunça ýurdumyzyň milli düzümleri bilen hyzmatdaşlykda amala aşyrylan başlangyçlara esaslanýär. 

Taslama, şu esasy maksatlara ýetmäge gönükdidlendir. Birinji-den energiýany juda az ulanýan binalar baradaky konsepsiýany ulanmak arkaly, nusgalyk binalary gurmagy göz öňünde tutýar.  Bu çäreler binalaryň daşky diwarlaryny döwrebaplaşdyrmak, gaýtadan dikeldilýän enrgiýa çeşmelerini ulanmak, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak arkaly binalarda energiýanyň ulanylyşyna gözegçilik etmek we maglumatlary düýpli seljermek arkaly amala aşyrylar. Ikinji-den, taslama hereket edýän kadalaşdyryjy-hukuk resminamalary kämilleşdirmäge gönükdirilendir. Taslamanyň çäklerinde täzä kadalaşdydyjy resminamalary, Türkmenistanyň gurluşyk kadalary taýýarlanylar hem-de energiýany juda az ulanýan binalaryň gurulmagy üçin amatly şertleri dörediler.

BMG-niň Ösüş Maksatnamasynyň Türkmenistandaky Hemişelik Wekili hahym Narine Saakýan

“Bu taslama, Türkmenistanyň durnykly geljegini gurmak barada biziň umumy tagallalarymyzy aýan edýär. Energiýadan netijeli ulanylmagy we gurluşyk pudagyna ýaşyl standartlaryň ornaşdyrylmagy – daşky gurşawa zyňylýan parnik gazlarynyň mukdaryny azaltmagyň we ynsanlaryň ýaşaýyş şertlerini gowulandyrmagyň açarydyr. Daşky gurşawy goramak pudagynda biziň, Türkmenistanyň Hökümeti bilen uzak möhletli we netijeli hyzmatdaşlygymyzda gazanan tejribämize esaslanyp, bilelikde amala aşyryljak bu taslamanyň, Türkmenistanyň howanyň üýtgemeginiň öňüni almak  boýynça başlangyçlaryny öňe sürmäge saldamly goşant boljakdygyna ynanýarys“

Taslamanyň esasy hyzmatdaşy Türkmenisatnyň daşky gurşawy goramak ministrligi bolup durýär. Taslamany, BMG-niň Ösüş Maksatnamasynyň, Türkmenistanyň Gurluşyk we binagärlik  ministrliginiň, Energetika ministrliginiň we Aşgabat şäher Häkimliginiň hyzmatdaşlygynda amala aşyrmak meýilleşdirilýär. 

Bu täze taslama, Howanyň üýtgemegi baradaky Paryj ylylyşygyndan gelip çykýan borçnamalary ýerine ýetirmäge, Türkmenistana ýardam berer. Gurluşyk pudagyna energiýadan netijeli peýdalanýan tehnologiýalaryň we standartlaryň ornaşdyrylmagy, daşky gurşawa zyňylýan parnik gazlarynyň mukdaryny azaltmak we durnukly ösüşiň täze modeline geçmek baradaky Türkmenistanyň başlangyçlaryny goldaýar. Bu bolsa Türkmenistanyň Howanyň üýtgemegi baradaky Paryj ylylyşygyndan gelip çykýan borçnamalary ýerine ýetirmäge ýardam berer.

Impact

START DATE

February 2025

END DATE

February 2030

STATUS

Ongoing

PROJECT OFFICE

Turkmenistan

IMPLEMENTING PARTNER

TUK-Ministry of Environment

DONORS

Global Environment Fund Truste

UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME

TOTAL CONTRIBUTIONS

$232,736

DELIVERY IN PREVIOUS YEARS

2025$29,644

Full Project information