Halkara ösüş ugrunda BMG-niň öňdebaryjy edarasy hökmünde BMGÖM garyplygy we deňsizligi ýok etmek üçin 170 ýurtda işini alyp barýar. Biz ýurtlara syýasatlary işläp düzmäge, ýolbaşçylyk başarnyklaryny, hyzmatdaşlyk ukyplaryny, institusional mümkinçiliklerini ösdürmäge we Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek üçin durnuklylygy ýokarlandyrmaga ýardam edýäris.

Halkara ösüş ugrunda BMG-niň öňdebaryjy edarasy hökmünde BMGÖM garyplygy we deňsizligi ýok etmek üçin 170 ýurtda işini alyp barýar. Biz ýurtlara syýasatlary işläp düzmäge, ýolbaşçylyk başarnyklaryny, hyzmatdaşlyk ukyplaryny, institusional mümkinçiliklerini ösdürmäge we Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek üçin durnuklylygy ýokarlandyrmaga ýardam edýäris.

Türkmenistanda Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş Maksatnamasy (BMGÖM) ýurduň uzak möhletleýin we ösüş ugrunda doly ynamly strategiki hyzmatdaşy hökmünde Türkmenistanyň Hökümeti we ösüş boýunça beýleki hyzmatdaşlar bilen bilelikde ýurda demokratik dolandyryş, daşky gurşaw we energiýa, şeýle hem adam ösüşi ýaly giň gerimli meselerde ösüş ugrunda çylşyrymly meseleleriň çözgüdini tapmaga ýardam etmek üçin irginsiz işleýär. Bu ugurlaryň ählisinde biz milli mümkinçilikleri pugtalandyrmak, şeýle hem durmuş we ykdysady ösüşi, hem-de ösüş ugrunda Milli gün tertibini öňe sürmek üçin innowasion çözgütleri ulanýarys.

BMG-niň iň uly edarasy bolmak bilen, BMGÖM-niň Türkmenistandaky wekilhanasynda 70 töweregi işgär işleýär we 25 taslama durmuşa geçirilýär, 2022-nji ýylda olary durmuşa geçirmek üçin ýyllyk çykdajy 32 million ABŞ dollaryndan gowrak boldy. 2021-2025-nji ýyllar üçin BMGÖM-niň we Türkmenistanyň Hökümetiniň Ýurt boýunça täze maksatnamasynyň çäklerinde seljeriş, maslahat beriş we durmuşa geçiriş hyzmatlaryny hödürlemek üçin ähli mümkinçilikler döredildi:

1. DOLANDYRMA, YKDYSADYÝETIŇ DIWERSIFIKASIÝASY WE INKLÝUZIW ÖSÜŞ

2. DURNUKLYLYK, HOWANYŇ ÜÝTGEMEGI WE ENERGIÝA

3. INKLÝUZIW LUKMANÇYLYK HYZMATLARYNY ALYP BILMEK MÜMKINÇILIGI

Missiýa we garaýyş

BMGÖM-niň wezipesi garyplygy ýok etmek, demokratik dolandyryşy we kanunyň hökmürowanlygyny ýola goýmak, hem-de inklýuziw edaralary gurmakdyr. Biz özgertmeleriň amala aşyrylmagyny goldaýarys, şeýle hem adamlara has gowy gelejegi gurmaga ýardam etmek üçin ýurtlary bilim, zerur bolan tejribeler we çeşmeler bilen üpjün edýäris.

Biz ösüş ugrunda gazanylan netijeleriň dowamlylygyny üpjün etmek üçin ýurtlara syýasatlary işläp düzmäge, ýolbaşçylyk başarnyklaryny, hyzmatdaşlyk ukyplaryny, institusional mümkinçiliklerini ösdürmäge ýardam edýäris.

BMG Tertipnamasy

Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasyna San-Fransisko şäherinde 1945-nji ýylyň 26-njy iýunynda geçirilen Birleşen Milletler Guramasynyň Halkara Guramasy babatyndaky maslahatynyň ahyrynda gol çekildi we 1945-nji ýylyň 24-nji oktýabrynda güýje girdi. Onuň maksatlary we ýörelgeleri halkara parahatçylygy we howpsuzlygy goramak, deň hukuklylyk we özüňi kesgitlemek esasynda halklaryň arasynda dostlukly gatnaşyklary ösdürmek, şeýle hem tire-taýpa, jyns, dil ýa-da din aýratynlyklaryna garamazdan ykdysady, sosial, medeni ýa-da ynsanperwerlik meselelerinde çözgütleri tapmak ugrunda halkara hyzmatdaşlygyny ýola goýmakdyr.

Taryh

Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş Maksatnamasy (BMGÖM) Türkmenistanda öz işini 1995-nji ýylda, BMGÖM-sy bilen Türkmenistanyň Hökümetiniň arasynda 1993-nji ýylyň 5-nji oktýabrynda Esasy goldawy bermek babatynda standart şertnamasyna gol çekilmeginiň esasynda başlaýar.

Soňky 25 ýylda, Türkmenistanda Birleşen Milletler Guramasynyň Ösüş Maksatnamasy (BMGÖM) ösüş ugrunda Türkmenistanyň Hökümetiniň ynamdar strategiki hyzmatdaşyna öwrüldi. Biz ýurda ähli pudaklar boýunça ösüş ugrunda çylşyrymly meseleleriň çözgüdini tapmak we Durnukly ösüş maksatlarynyň (DÖM) durmuşa geçirilmegini tizleşdirmek üçin goldawymyzy berdik. BMGÖM Türkmenistanda adam ösüşini öňe sürýär we ösüş ugrunda Milli meýilnamasyny durmuşa geçirmäge goldaw berýär.

Biz näme edýäris

BMGÖM, Durnukly ösüş maksatlarynyň (DÖM) millileşdirilmegi we 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibini ýurduň ösüş ugrundaky Milli çarçuwaly maksatnamalaryna girizmek boýunça Hökümetiň edýän tagallalaryna goldaw berýär.

BMGÖM Türkmenistanda adam ösüşini öňe sürýär we ösüş ugrundaky Milli meýilnamany goldaýar. BMGÖM, Türkmenistanyň Hökümeti we ösüş boýunça beýleki guramalar bilen ykdysady diwersifikasiýa, sanly öwrülişikler, saglygy goraýyş, sosial inklýuziýa, daşky gurşawy goramak we howanyň üýtgemegi, energiýa tygşytlylygy, betbagtçylyklaryň töwekgelçiligini azaltmak, hem-de adam hukuklary ýaly meseleler we ösüşiň beýleki köp ugurlary boýunça hyzmatdaşlyk edýär.

2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibini durmuşa geçirmek üçin alnyp barylýan işlere ähli gyzyklanýan taraplaryň gatnaşmagyny üpjün etmek üçin BMGÖM ähli degişli ministrlikleriň, edaralaryň, halkara guramalaryň we ösüş ugrunda beýleki hyzmatdaşlarynyň arasynda gatnaşygy ýola goýdy. BMGÖM bilelikde amala aşyrmaly hereketler üçin platforma bilen üpjün etmek arkaly, biziň iň tejribeli hünärmenlerimizi, çeşmelerimizi, bilimlerimizi we inowasion çözgütlerimizi bir ýere jemläp, ösüş proseslerinde araçy bolup hyzmat edýär.

Durnukly ösüş ugrunda Gün tertibi baradaky global we sebitleýin pikir alyşmalara laýyklykda ýurduň maksatnamasy tebigy baýlyklary dolandyrmak, ykdysady ösüş we adam ösüşi ýaly ugurlaryň arasynda arabaglanyşygy pugtalandyrýar. Ol esasanam, oba ýerlerindäki aýallar (şol sanda aýallaryň ýolbaşçylygyndaky hojalyklar), maýyplygy bolan adamlar we kärsiz adamlar ýaly sosial taýdan üzňe bolan gowşak toparlary nyşana alýar.

Biziň bilelikdäki edýän tagallalarymyz aşakdaky bellenilip geçilen ugurlara gönükdürilendir:

1. Durmuş hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmagyň netijesinde adam kapitalynyň ýokary derejede ösmegi;

2.  Ýokary önümçilikli pudagy we senagaty, ösen bazar ykdysadyýeti we güýçli sebitleýin hyzmatdaşlygy bolan milli ykdysadyýetiň innowasion ösüşi;

3. Tebigy baýlyklary rejeli peýdalanmak, howanyň üýtgemeginiň täsirlerine garşy çözgütleri hödürleýän daşky gurşawy goramak babatynda berk syýasatlar

Täze ileri tutulýan ugurlar

Täze hyzmatdaşlyk döwrüniň esasy bolup hyzmat edýän 2021-2025-nji ýyllar üçin Ýurt boýunça maksatnamanyň täze resminamasy BMGÖM-niň Ýerine ýetiriji geňeşi tarapyndan 2020-nji ýylyň 3-nji sentýabrynda tassyklandy. Hyzmatdaşlyk ugrunda täze şertnama aşakdaky ileri tutulýan ugurlary öz içine alýar:

• Halkara ülňülerine we Türkmenistanyň kanunyň hökmürowanlygyna, adam hukuklaryna we gender deňligine bolan borçnamalaryna esaslanyp, has netijeli we aç-açan döwlet dolandyryşyny gurmak üçin dolandyryş ugrunda özgertmeleri amala aşyrmak;
• Ykdysadyýetiň uglewodorod däl pudaklarynda, ykdysady ösüş we has gowy durmuş, hususy pudagyň bäsdeşlige bolan ukybyny ýokarlandyrmak, söwda, sanlaşdyrma, innowasion we netijeli bank işi ýaly ugurlary öňe sürmek, şeýle hem iş orunlaryny döretmek üçin, şol sanda ideg ykdysadyýeti üçin syýasaty we kadalaşdyryjy özgertmeleri taslamak we durmuşa geçirmek;
• Hökümete we beýleki hyzmatdaşlara howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak we onuň täsirlerini azaltmak, tebigy baýlyklary dolandyrmak we betbagtçylyklaryň töwekgelçiligini azaltmak boýunça netijeli çäreleri durmuşa geçirmäge goldaw bermek;
• Inçekesele we beýleki ýokanç kesellere gözegçilik etmek, pandemiýalaryň öňüni almak we olara garşy çäre görmek üçin ukyby ýokarlandyrmak, ýokanç däl keselleriň bejeriş usullaryny gowulandyrmak we gowşak toparlar üçin durmuş taýdan goraglylyk gurşawyny giňeltmek ýaly ugurlary nazara alyp, ýokary hilli we inklýuziw hyzmatlary bermek üçin saglygy goraýyş we durmuş taýdan goraglylyk ulgamynyň işini gowulandyrmak.

Biz bu Maksatnamanyň çägindäki hyzmatdaşlygyň täze döwrüni täze görüş, has hyjuwly maksatlar, yhlas we güýç bilen geljege tarap gadam basyp, başladyk. BMGÖM bilen Türkmenistanyň arasyndaky 2021-2025 ýyllar üçin hyzmatdaşlyk ugrundaky täze meýilnama Durnukly ösüş maksatlaryna esaslanýar we ösüş ugrunda milli ileri tutulýan ugurlaryndan gözbaş alýar.