Кыргызстан климаттык аракеттерди ылдамдатуу үчүн максаттарын жаңыртууда

2025-ж., 29-January
a group of people standing in front of a crowd posing for the camera

Иш-чаранын катышуучулары

БУУӨП / Кыргызстан

Бишкек, 29-январь 2025 - Бириккен Улуттар Уюмунун (БУУ) Координаторунун жалпы жетекчилиги жана БУУӨПтүн техникалык колдоосу менен Кыргыз Республикасынын Табигый ресурстар, экология жана техникалык көзөмөл министрлиги Улуттук деңгээлде аныкталуучу салымдар (УДАС), же УДАС-3.0 деп аталган жаңы пландарды иштеп чыгууну баштады. Бул пландар 2035-жылга чейин парник газдарынын чыгышын азайтуу жана глобалдык жылуулукту 1,5°C менен чектөө максатына, ошондой эле климаттын өзгөрүшүнө туруктуулукту жогорулатууга багытталган.

Өкмөттүн, эл аралык уюмдардын, жарандык коомдун жана жеке сектордун өкүлдөрү Париж келишиминин алкагында 2025–2030-жылдарга Кыргызстандын климаттык милдеттенмелеринин артыкчылыктарын аныктоо үчүн чогулушту. Талкуулар парник газдарынын чыгышын азайтуу, климаттык адаптацияны бекемдөө жана туруктуу өнүгүү үчүн каржылык ресурстарды мобилизациялоо маселелерине басым жасады.

a group of people sitting at the conference room
БУУӨП / Кыргызстан

Кыргызстан парник газдарынын чыгышы төмөн өлкө болгонуна карабастан, климаттык өзгөрүүлөрдүн олуттуу кесепеттерине туш болууда. Муздак тоо мөңгүлөрүнүн эриши, күтүүсүз аба ырайынын өзгөрүшү жана аялуу жамааттар үчүн кооптуу коркунучтар тез арада чара көрүүнүн зарылдыгын күн сайын эске салып турат. Кыргызстан Париж келишиминин максаттарына бекем берилгендигин көрсөтүүдө. Президент Садыр Жапаровдун 2050-жылга чейин көмүртек бейтараптуулугуна жетүү максаты тууралуу билдирүүсү глобалдык чечимдерге карата жоопкерчиликти жана амбицияны чагылдырат.

Табигый ресурстар, экология жана техникалык көзөмөл министри Медер Машиев жетишилген прогрессти баса белгилеп, климаттык чакырыктарды жеңүү үчүн күчтөрдү бириктирүүгө чакырды.

a man durin

Медер Машиев, табигый ресурстар, экология жана техникалык көзөмөл министри

БУУӨП / Кыргызстан

БУУӨПтүн туруктуу өкүлүнүн орун басары Моника Ризал өз сөзүндө мындай деп белгиледи: «УДАС-3.0 — бул жөн гана план эмес, бул Кыргызстан үчүн келечекке карай амбициялуу, инклюзивдүү жана ишке ашырылуучу көз караш. Ал аялуу жамааттарды коргоого, аялдар менен жаштарды чечим кабыл алууга тартууга жана инновацияларды, жашыл каржылоону алдыга жылдырууда жеке секторду колдоого багытталган. Бул элементтер Кыргызстандын экономикасын трансформациялоо жана климаттык өзгөрүүлөргө туруктуулукту жогорулатуу үчүн негизги мааниге ээ».

a women during her speech

Моника Ризал, БУУӨПтүн туруктуу өкүлүнүн орун басары

БУУӨП / Кыргызстан

БУУӨП өкмөт жана кызыкдар тараптар менен УДАС-3тү даярдоо жана ишке ашыруу иштерин мындан ары дагы улантып, инклюзивдүү жана фактыларга негизделген чечимдерге өзгөчө көңүл бурат. Бул аракеттердин ийгилиги коомдун бардык секторлорунун, анын ичинде жергиликтүү жамааттардын, жеке ишканалардын жана өнүгүү боюнча өнөктөштөрдүн тыгыз кызматташтыгына байланыштуу болот.

2025-жылы жаңы УДАС тапшырылганга чейин Кыргызстан климаттык өзгөрүүлөргө туруктуулукту бекемдөөгө, глобалдык жылуулукту 1,5°C менен чектөө боюнча дүйнөлүк аракеттерге салым кошууга жана туруктуу өнүгүү үчүн жаңы мүмкүнчүлүктөрдү ачууга умтулат. Эми негизги көңүл конкреттүү аракеттерге жана коюлган максаттарга жетүү үчүн өнөктөштүктөрдү түзүүгө бурулат. Өкмөттүн, эл аралык уюмдардын, жеке сектордун, аялдардын жана жаштардын күчтүү кызматташуусу УДАС аркылуу маанилүү жана натыйжалуу климаттык аракеттерди камсыздоонун ачкычы болуп калат.