Bosna i Hercegovina je ratificirala Pariški sporazum o klimatskim promjenama u martu 2017. godine, čime se obavezala doprinijeti ograničenju globalnog zagrijavanja na znatno ispod 2 stepena, po mogućnosti na 1,5 stepen Celzijusa, u odnosu na predindustrijske nivoe.

Uz tehničku podršku UNDP-a i sredstava Globalnog fonda za okoliš (GEF), Bosna i Hercegovina je izradila svoje utvrđene doprinose (NDC), koji predstavljaju kamen temeljac Pariškog sporazuma. U NDC-ovima su postavljeni zahtjevni ciljevi smanjenja emisija stakleničkih plinova (GHG) za gotovo dvije trećine do 2050. godine u odnosu na 1990. i oni pozivaju na ambiciozne akcije u sektorima kao što su proizvodnja energije, transport, industrijski procesi, otpad itd.

Kao što je definirano u članu 13. Pariškog sporazuma, Bosna i Hercegovina ima obavezu izvještavanja o svom napretku u ispunjavanju NDC-a i o drugim aspektima djelovanja protiv klimatskih promjena na osnovu poboljšanih okvira transparentnosti.

CBIT projekt podržava zemlju kako bi ona:

1. Unaprijedila koordinaciju među relevantnim institucijama u cilju unapređenja praksi praćenja i izvještavanja,

2. Uspostavila domaći sistem praćenja, izvještavanja i verifikacije klimatskih promjena u skladu sa članom 13. Pariškog sporazuma,

3. Poboljšala inventar emisija stakleničkih plinova i NDC,

4. Ojačala i uskladila zakonodavstvo u oblasti praćenja, izvještavanja i verifikacije,

5. Integrirala rodne aspekte u praćenje, izvještavanje i verifikaciju,

6. Poticala regionalnu saradnju među relevantnim institucijama.

Cilj CBIT projekta 

Opći cilj projekta je podržati Bosnu i Hercegovinu da razvije svoje institucionalne i tehničke kapacitete kako bi ispunila zahtjeve iz Pariškog sporazuma koji se odnose na izvještavanje o transparentnosti.

Komponente projekta

U okviru Komponente 1, projekt je uveo pojednostavljeni sistem praćenja, izvještavanja i verifikacije za prikupljanje, analizu i izvještavanje o podacima o klimatskim promjenama, koji će se oslanjati na postojeće baze podataka i smanjiti broj izvještaja koji se pojedinačno dostavljaju državnim akterima. Sastav praćenja, izvještavanja i verifikacije u skladu je s principom Zajedničkog informacionog sistema za okoliš (SEIS) Evropske agencije za okoliš.

Nadograđujući aktivnosti iz Komponente 1, u okviru Komponente 2 projekt se bavio organizacijskim i individualnim preprekama transparentnosti, fokusirajući se na obuku, razmjenu među srodnim institucijama i popratne obrasce i smjernice kako bi omogućio kontinuiranu izgradnju kapaciteta i optimalnu upotrebu sistema praćenja, izvještavanja i verifikacije.

Rezultati

• Uspostava Okolišnog informacijskog sistema za klimatske promjene (u završnoj fazi),

• Povećana izgradnja kapaciteta relevantnih aktera za operacionalizaciju sistema praćenja, izvještavanja i verifikacije,

• Tehnička i institucionalna podrška relevantnom zakonodavstvu,

• Opremanje centara za obuku pri entitetskim fondovima za okoliš/životnu sredinu

• Izrađen je Izvještaj o mapiranju rodne komponente u podacima i pravnim aktima u području klimatskih promjena, okoliša i biodiverziteta,

• Uvođenje Sedmice klimatske akcije kao inicijative većeg broja aktera koja okuplja različite glasove i aktivnosti za zaštitu okoliša i klime.

Trajanje:

2021 – 2023.

Donator:

Globalni fond za okoliš (GEF)

Vrijednost:

1.200.000 USD 

Glavni partneri:

Ministarstvo vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH, Ministarstvo za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske, Federalno ministarstvo okoliša i turizma, Fond za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost Republike Srpske, Federalni fond za zaštitu okoliša, hidrometeorološki zavodi Republike Srpske i Federacije BiH.