БУУӨПтүн инновациялык санариптик трансформациясы – Кыргызстандын мисалы

2022-ж., 9-November

 

Алдыда

Санариптик башкы кеңсе (CDO) 2022-жылдын февраль айында Санарип фитнес программасын ишке киргизгенде, биздин өлкөнүн кеңсеси биздин уюмду санариптик трансформациялоо үчүн потенциалды жогорулатуу программасына катышууга биринчилерден болуп кызыгуусун билдирген.

Санариптик трансформация сизден башталат

Биз көбүнчө ири уюмдарды жеке эмес түзүлүштөр жана өз алдынча көз карандысыз субъекттер деп эсептейбиз. Бирок, ар бир уюм анын түзүүчү бөлүктөрүнүн, тактап айтканда, аны иштеткен адамдардын жыйындысы. Демек, санариптик трансформация жөн гана уюштуруучулук же ведомстволук, же мета-деңгээлде боло турган процесс эмес. Ар кандай өзгөрүү процесси инсандан башталышы керек жана биз Кыргыз Республикасында тренингге дал ушундай көз караш менен мамиле кылганбыз.

Санариптик трансформация сапарына киришүү

Сентябрдын орто ченинде, Бишкек кооз, күнөстүү күздүн акыркы күндөрүн көргөндө, CDO фасилитаторлору Нитима Дукрок жана Дани Спиллер келишкен. Алар келгенге чейин биз санариптик фитнес программасынын сурамжылоосун толтуруп, тренерлерге базалык маалымат бердик. Биздин учурдагы санарип фитнес деңгээлибизди түшүнүү жана аларга мазмунду нун өзгөчө муктаждыктарына ылайыкташтырууга мүмкүндүк берүү.

Биринчи күнү биз БУУӨПтүн Санариптик cтратегиясы БУУӨПтүн  Санариптик стандарттары Санарип фитнес  программасынын окуу сапарынын алкагында биз өлкөнүн учурдагы муктаждыктарына жана тенденцияларына негизделип, бир нече командаларга бөлүнгөн долбоордук идеяларды иштеп чыктык.

Виктория Петрова, БУУӨПтүн Кыргызстандагы акселератор лабораториясынын чалгындоо бөлүмүнүн башчысы бул тууралуу мындай деди: «Окутуу программасынын өзөгүн түзгөн адамга багытталган мамиле, долбоорду иштеп чыгууну, ишке ашырууну жана таасирди баалоону айкалыштырган практикалык кадамдарды окшоштурган жакшы иштелип чыккан методология. Долбоордун идеялары менен баарлашуу жана кошумча пикирлерди алуу мүмкүнчүлүгү бар кийинки сессия кесиптештер арасында үзгүлтүксүз ой жүгүртүүгө жана болуп жаткан жана пландаштырылган иш-чаралар боюнча жаңы пайда болгон түшүнүктөрдү жана билимдерди колдонууга алып келди. Бул бизге БУУӨПдун санариптик сунушун туруктуураак жана интеграцияланган кылууга жана санариптик маданиятты жайылтууга жардам берет».

Долбоордун негизги идеяларын иштеп чыгуу тренинг программасынын маанилүү бөлүгү болуп саналат, бул катышуучуларга үйрөнүп жаткан методологияларды жана концепцияларды өз иштерине түздөн-түз колдонууга мүмкүндүк берет. Биз жаңы билимге гана ээ болбостон, ошондой эле иштеп жаткан актуалдуу долбоорлордун үстүндө иштөө үчүн окуу убактысын колдонуп жатканыбызды билдирет.

Зарылчылыктан баштаңыз жана тез-тез сынап көрүңүз

Беш күндүк тренингдин жүрүшүндө Санарип фитнес программасы биздин өзгөчө муктаждыктарыбызды, көйгөйлөрүбүздү чечти. Ошондой эле санарип продуктунун жашоо циклиндеги негизги кадамдарды жана жалпы каталарды үйрөнүүгө убакыт бөлдүк - бул бизге "санариптик чечимдердин көрүстөнүнө" жеткен идеяларды ишке ашыруудан четтөнүүго жардам берди. Катышуучуларда эң көп резонанс жараткан модулдар колдонуучуларды изилдөөнү камтыган жана биргелешип жаратуу процессине тартуу, ошондой эле командаларга долбоордун идеяларынын кемчиликтерин эрте табууга жардам берген жана башынан эле туура бурулууга мүмкүндүк берген прототиптөө иш-чаралары болду.

«Менде көптөгөн түшүнүктөр бар. Туруктуу санариптик чечимди иштеп чыгуу боюнча деталдуу көрсөтмөлөр мага жакты. Жек көрүү сөздөрү боюнча долбоордун командасынын бир бөлүгү катары, өнөктөштөргө жеткирүүдөн мурун кандайдыр бир чечимдерди ички сыноодон өткөрүү абдан маанилүү экенин билдим. Прототип түзүү бизге идеяларды тез сынап көрүүгө жана аларды бирдей убакытта өркүндөтүүгө мүмкүндүк берет”, - дейт гендердик принцип боюнча адис Салтанат Боронбаева.

Санариптик иштетилген программалоого жетишүү

Санариптик фитнес программасы сыяктуу кыскача окутуу программасы катышуучуларга күнүмдүк иштеринде негизди түзө турган билим гана бере алат. Биз CO үчүн көз караштарды иштеп чыктык, максаттарды коюп, бул максаттарга жетүү үчүн так жана түз кадамдарды түздүк. Андан да маанилүүсү, ар бирибиз уюмду кайра куруунун активдүү кыймылдаткычы болуу үчүн конкреттүү кадамдарды жасоого милдеттенгенбиз. Туруктуу өкүлдүн жардамчысы Эркинбек Касыбеков БУУӨПтүн өкмөттөр менен санариптик даярдыкты баалоону ишке ашыруу сунушунун процессин түшүнүү үчүн CDO командасын дароо тартты.

Женни Жеңиш кызы, БУУӨПтүн Кыргызстандагы акселератор лабораториясынын эксперименталдык бөлүмүнүн башчысы: "Дизайн ойлоочу практик катары мен Санарип фитнес программасынын адамга багытталган мамилени жактап жатканын көргөнүмө өзгөчө кубанычтамын. Биз чыныгы кардарлар менен сүйлөшүп, кардарлардын көйгөйлөрүн талдап алууга көңүл бурдук. Кыска окуу мезгилинин ичинде (эки жума) алар бизди ушул ой жүгүртүүнү жана санариптик инструменттерди колдонуу менен төрт түрдүү долбоорду иштеп чыгууга катыштырышты. Булардын айрымдары менен жакында эксперимент жасайбыз деп үмүттөнөбүз. Муну айтуу менен биз окуубузду улантабыз. БУУӨП жана ЮНИСЕФ биргелешип ишке киргизген Digital Public Goods Alliance жөнүндө көбүрөөк билүү дагы бир жеке нерсе. Мындан ары биз ачык булак платформаларында жалпыга жеткиликтүү болгон даяр санариптик чечимдерди кантип изилдөөнү билебиз. Өлкөнүн кеңсеси катары биз да өз салымыбызды кошо алабыз деп ойлойм жана дүйнөлүк коомчулуктан пайда алабыз ".

Санариптештирүү Бириккен Улуттар Уюмунун 2030-жылга чейин дүйнө жүзү боюнча туруктуу өнүгүү жана экономикалык өнүгүү күн тартибинде негизги орунда турат. Ошону менен катар санариптештирүү жана технологиялык өнүгүү кыргыз өкмөтү тарабынан приоритеттүү багыт катары жарыяланып, жаңы келечек бардык жыныстагы жана тектүү адамдар үчүн инклюзивдүү болушу үчүн кадамдар жасалууда.

Санарип фитнес программасынын стандарттарын жана кадамдарын үйрөнүү биздин өнүгүү ишибизге таасирин тийгизет. Билим менен жабдылган биз өлкөгө боштуктарды аныктоого, потенциалды бекемдөөгө жана санариптик инклюзивдик өсүүгө көмөктөшөбүз.

Биз айтып жаткан нерселерди иш жүзүндө колдонуу

Адамга багытталган эски дизайн моделинде, Санарип фитнес программасынын командасы программанын кайсы бөлүктөрү эң актуалдуу экенин жакшыраак түшүнүү жана ошого жараша мазмунду ыңгайлаштыруу үчүн катышуучулары менен кошумча изилдөө жүргүзүштү. Тренингди өркүндөтүү үчүн зарыл болгон жерлерде үзгүлтүксүз карап, ыңгайлаштырып жана буруп турат – бул ыкма өлкөнүн кеңселерине жеткирүү максатында Санарип фитнес программасынын жайылтуу планына киргизилген. Кыргызстандагы  БУУӨПтүн кенсеси биринчилерден болуп пайда көргөнүнө абдан кубанычта.

Эгерде сиздин өлкөнүн кеңсеңиз Санарип фитнес программасына кызыкдар болсо, байланышыңыз dhani.spiller@undp.org