Xin cảm ơn MC AI của chương trình.

Đây là lần đầu tiên tôi được giới thiệu bởi một MC AI! 

Như quý vị vừa thấy, chúng ta đang, hay đúng hơn là chúng ta đã bước vào một kỷ nguyên mới được định hình bởi trí tuệ nhân tạo. MC ảo mà quý vị vừa theo dõi được tạo ra bởi Heygen và Sora, có thể nói cả tiếng Anh và tiếng Việt. Chỉ riêng điều này thôi đã cho thấy sự thay đổi nhanh chóng và những gì AI có thể làm được.

AI mang đến những cơ hội lớn, đồng thời buộc chúng ta phải đối mặt với các rủi ro và thách thức liên quan đến việc thay thế lực lượng lao động, quyền riêng tư, và niềm tin.

Kính thưa các vị khách quý và các bạn, 

Chúng tôi vinh dự chào đón quý vị đến với buổi ra mắt Báo cáo Phát triển Con người 2024/25 tại Việt Nam. 

Xin gửi lời chào trân trọng đến các đối tác từ Bộ Khoa học và Công nghệ, Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, các viện nghiên cứu, doanh nghiệp, tổ chức xã hội dân sự, và các cơ quan của Liên Hợp Quốc. Cảm ơn tất cả quý vị đã tham dự trực tiếp và trực tuyến cùng chúng tôi.

Sự kiện hôm nay là dịp để chúng ta cùng suy ngẫm về câu hỏi quan trọng của thời đại: Trí tuệ nhân tạo sẽ mở rộng hay hạn chế tự do của con người?

Báo cáo Phát triển Con người 2024/25 chỉ ra rằng: 

Tác động của AI đến hạnh phúc của con người không phải là điều đã được định sẵn, mà phụ thuộc vào chính sách, chuẩn mực đạo đức và hành động chung của chúng ta. 

Báo cáo kêu gọi các chính phủ và xã hội chủ động định hướng AI để phục vụ con người, thay vì ngược lại.

Tại Việt Nam, thách thức này là hoàn toàn có thật và vô cùng cấp bách. 

Quá trình chuyển đổi số của Việt Nam đang diễn ra nhanh chóng, với một tầm nhìn phát triển đầy tham vọng. Và AI hiện đang là tâm điểm trong các cuộc thảo luận quốc gia về tương lai của Việt Nam.

Đây là tiềm năng to lớn, nhưng cũng mang lại nhiều rủi ro. 

Năm 2023, Chỉ số Phát triển Con người của Việt Nam đạt 0,766 – một kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, khi xét đến khía cạnh bất bình đẳng, con số này giảm xuống còn 0,641, tức là giảm 16% do sự chênh lệch về giáo dục, y tế và thu nhập.

Điều này cho thấy: không thể chỉ nhìn vào số liệu trung bình để đánh giá sự phát triển tiến bộ, mà cần đánh giá xem cơ hội được chia sẻ công bằng ra sao. AI có thể giúp thu hẹp những khoảng cách này, nhưng cũng có nguy cơ làm chúng trầm trọng hơn.

Trên thế giới, khoảng cách về công bằng AI đang hình thành. 

Nếu không được kiểm soát, nó sẽ làm sâu sắc thêm những chia rẽ toàn cầu. Việt Nam cần hành động ngay bây giờ để tránh gia tăng khoảng cách về công bằng AI. 

Và đây là cơ hội thực sự mang tính lịch sử. 

Việt Nam không chỉ đơn thuần áp dụng những công cụ mới, mà còn có thể trở thành một quốc gia tiên phong trong việc tự phát triển năng lực AI.

Tầm nhìn về AI của Việt Nam, được thể hiện trong Quyết định số 127 và Nghị quyết số 57, là một tầm nhìn tham vọng. Lời kêu gọi đào tạo 100.000 kỹ sư của Thủ tướng Phạm Minh Chính là một bước đi táo bạo. Thông điệp về phát triển AI an toàn, đạo đức và toàn diện đã tạo ra một hướng đi đúng đắn.

Tại UNDP, chúng tôi tự hào được đồng hành cùng Việt Nam trên hành trình này. Thông qua Đánh giá toàn cảnh AI tại Việt Nam (AILA) và những nỗ lực chính sách đang được triển khai, chúng tôi đang hợp tác với chính phủ, doanh nghiệp, giới học thuật, và các tổ chức xã hội dân sự để biến tầm nhìn này thành hiện thực.

Nhưng báo cáo cũng chỉ ra rằng, khai thác AI không chỉ là vấn đề về công nghệ, mà còn là về những lựa chọn. Chúng ta cần:

• Đầu tư vào hệ thống giáo dục để chuẩn bị cho mọi người trước một tương lai có AI.
• Đảm bảo quyền tiếp cận dữ liệu chất lượng và được quản lý có trách nhiệm.
• Xây dựng các quốc gia số ứng dụng AI để nâng cao chất lượng dịch vụ và dự đoán rủi ro.
• Giải quyết tác động môi trường của AI, đặc biệt khi các mô hình quy mô lớn ngày càng phát triển.
• Mở rộng năng lượng tái tạo để cung cấp năng lượng bền vững cho AI.
• Đặt đạo đức và tính bao trùm làm trọng tâm trong quản trị AI.

Cuối cùng, báo cáo nhấn mạnh rằng các khuôn khổ AI toàn cầu hiện nay đang bị chi phối bởi tiếng nói từ các nước phát triển. Việt Nam có thể đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy cân bằng, ở cả cấp độ khu vực và toàn cầu, hướng tới một cách tiếp cận lấy con người làm trung tâm và tập trung vào phát triển.

Các bạn thân mến,

AI đang phát triển với tốc độ chưa từng thấy. Nhưng câu hỏi thực sự không phải là AI tiến nhanh đến đâu, mà là: AI phục vụ ai? AI làm gia tăng hay thu hẹp khoảng cách? AI thúc đẩy hay kìm hãm sự phát triển của con người?

Buổi ra mắt báo cáo hôm nay là dịp để chúng ta cùng suy ngẫm, hình dung và hành động. 

Để đảm bảo rằng AI sẽ trở thành một động lực thúc đẩy sự công bằng, bền vững và tiến bộ của con người – ở Việt Nam và trên toàn thế giới.

Xin trân trọng cảm ơn.