Trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là khái niệm xa vời. AI đã và đang từng bước định hình lại cách thức các chính phủ hoạch định chính sách, doanh nghiệp đổi mới mô hình tăng trưởng, và người dân tiếp cận dịch vụ. Tại Việt Nam, AI mở ra nhiều tiềm năng — song cũng đặt ra không ít thách thức. Vấn đề không còn là “có nên sử dụng AI hay không”, mà là “sử dụng như thế nào cho đúng, cho hiệu quả và công bằng”.

Nhằm góp phần trả lời câu hỏi này, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam, phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Chính sách và Phát triển Truyền thông (IPS), đã thực hiện Báo cáo Đánh giá nhanh về khả năng sẵn sàng ứng dụng AI trong các cơ quan Nhà nước. Đây là nghiên cứu đầu tiên đi sâu vào thực trạng năng lực, cơ hội và rào cản trong việc triển khai AI trong khu vực công tại Việt Nam.

Báo cáo phân tích vai trò của Chính phủ không chỉ với tư cách là người sử dụng AI, mà còn là nhà kiến tạo hệ sinh thái và người bảo vệ giá trị đạo đức. Từ phỏng vấn với các cơ quan trung ương, địa phương và chuyên gia, báo cáo làm rõ hiện trạng về chiến lược, cơ chế tài chính, hạ tầng dữ liệu và nguồn nhân lực — đồng thời đưa ra các khuyến nghị cụ thể như: xây dựng chiến lược quốc gia về AI, đầu tư vào kỹ năng số, phát triển khung đạo đức và thúc đẩy ứng dụng AI vì lợi ích công.

Việt Nam đang kêu gọi đổi mới sáng tạo để chuyển dịch trong kỷ nguyên vươn mình.  Với chính sách bao trùm, đầu tư chiến lược và cách tiếp cận lấy con người làm trung tâm, AI có thể trở thành động lực thúc đẩy bình đẳng, nâng cao hiệu quả thể chế và đẩy nhanh tiến độ thực hiện các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs).