Enerji Verimli Motor Kullan, Enerjine Sahip Çık!

5 March 2019

Türkiye’de, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde (KOBİ) enerji verimli elektrik motorları kullanımını artırmak amacıyla Türkiye Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve UNDP Türkiye 2017 yılında bir proje başlattı: KOBİ’lerde Enerji Verimli Motorların Teşvik Edilmesi Projesi - kısa adıyla TEVMOT.

Türkiye'de enerji talebi artıyor ve tüm sektörlerde enerji verimliliğine geçiş kaçınılmaz hale geliyor.

Enerji verimliliğine yatırım yaparak Türkiye'nin gelecekteki enerji taleplerini karşılamak ve iklim değişikliğine neden olan sera gazı salınımlarını azaltmak mümkün. Bu aynı zamanda Türkiye'nin ekonomik büyümesinin potansiyel itici bir gücü olabilir.

Türkiye'de net elektrik tüketiminin yüzde 47.2’sini tüketen ve çoğunlukla verimsiz motor kullanan Türk sanayisinin, pazarını enerji verimli motorlar kullanarak dönüştürdüğünde imalat sanayi elektrik tüketiminde kayda değer bir düşüş sağlayacağı öngörülüyor. Bu doğrultuda Enerji Verimliliği Kanunu, Enerji Strateji Planı ve Onuncu Kalkınma Planı kapsamındaki “Sanayide Verimsiz Elektrik Motorlarının Dönüşüm Programı”nda önemli hedefler belirlendi ve Türkiye Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın girişimleriyle çeşitli faaliyetler yürütülmeye başlandı.

Söz konusu dönüşümün adımlarından biri olarak TEVMOT projesi KOBİ’lerde yeni ve enerji verimli motorların uygulamaya konması ve halen kullanılan eski ve verimsiz elektrik motorlarının değiştirilmesi yoluyla Türkiye’de bir “piyasa dönüşümü” sağlamayı hedefliyor. Bu hedef sanayide kullanılmakta olan AC motorların verimli motorlarla değiştirilerek, Türkiye ekonomisine 8,5 milyar TL katkı sağlayacak bir dönüşümün başlangıcının yapılması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması anlamına geliyor.

Haziran 2022 yılında tamamlanması planlanan TEVMOT Projesi, elektrik motorlarında bir piyasa dönüşümü sağlamak üzere çeşitli teknik çalışmaları ve faaliyetleri hayata geçirdi. Bu faaliyetlerin tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi aşamalarında Bakanlık uzman yetkilileri, projenin teknik uzmanları, proje ortakları ve geniş yelpazeli ulusal ve uluslararası paydaşları önemli katkılar sağlamaya devam ediyor.

TEVMOT yeni ve mevcut enerji verimli motorlar ile ilgili yasal ve düzenleyici çerçevenin güçlendirilmesine destek veriyor

TEVMOT, piyasa izleme sisteminin geliştirilmesine yönelik ulusal elektrik motoru veri tabanı oluşturuyor. Bu çerçevede projede görevli teknik uzmanlar Türkiye Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi ve Verimlilik Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonunda Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü, Türkiye Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü, Türkiye Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Elektrik Motorları Sanayicileri Derneği (EMOSAD), Enerji Verimliliği ve Yönetimi Derneği (EYODER) ve Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) ile kapsamlı çalışmalar yürütüyor.

TEVMOT, AB direktifleri ve en iyi uluslararası uygulamalara uygun minimum enerji performans standartları (MEPS) oluşturma konusunda Türkiye Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ile yakın işbirliği içerisinde elektrik motorları yatırım ortamını güçlendirme hedefiyle piyasa aktörlerine yönelik (üreticiler, tedarikçiler, ithalatçılar ve kullanıcılar) 18 Ekim 2018 tarihinde teknik düzeyde bir istişare toplantısı düzenledi. Proje’nin teknik uzmanının katkılarıyla eko-tasarım uygulama tedbirleriyle ilgili güncellemeler ve yeni mevzuat düzenlemeleri ile ilgili ulusal ve uluslararası mevzuat tarama ve değerlendirmeler yapıldı.

TEVMOT, U4E ve ICA ile işbirliği geliştiriyor

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi ve Verimlilik Genel Müdürlüğü ve UNDP Türkiye Mayıs 2018'de United for Efficiency Initiative * (Verimlilik için Birlik Girişimi, kısaca U4E) ve Uluslararası Bakır Birliği, (kısaca ICA) heyeti ile yapılan görüşmelere ev sahipliği yapmıştı. Proje ortakları ve paydaşlarının da katıldığı görüşmeler neticesinde TEVMOT ve U4E inisiyatifi KOBİ’lerde enerji verimli motorların kullanımını teşvik edecek “finans mekanizmalar”, “piyasa dönüşümü”, “izleme doğrulama ve mevzuat uygulama” gibi önemli alanlarda uluslararası işbirliğine başladı.

TEVMOT Uluslararası Motor Zirvesinde yer aldı

TEVMOT, verimli elektrik motorlarına ilişkin politika ve programlarıyla ilgili uluslararası etkinliklere aktif bir şekilde katılım sağlayarak hem projenin tanıtımını yapıyor hem de yerli motor üreticilerinin kapasitelerinin uluslararası standartlarda artırılmasına destek veriyor. TEVMOT bu kapsamda 14-15 Kasım 2018 tarihlerinde Zürih’te gerçekleşen “Uluslararası Motor Zirvesi 2018”e aralarında proje ortağı olan EMOSAD ve yerli motor üreticileriyle (AEMOT Elektrik Motorları, VOLT Motor ve WAT Motor) birlikte katılım sağladı. Motor Zirvesi, elektrik motoru sektöründe uluslararası platformda organize edilen en önemli etkinliklerden biri. Kamu kuruluşları, motor, pompa ve fan üreticileri, makine teçhizat üreticileri, motor sistemleri kullanıcıları ve diğer ilgili taraflardan konu ile ilgili uluslararası uzmanları bir araya getiren Motor Zirvesi, işbirliği ağlarının kurulmasına katkı sağlıyor. EMOSAD, bu zirvede deneyim paylaşımının yanı sıra uluslararası işbirliği açısından yeni ilişkiler ağı oluşturma fırsatını buldu.

TSE Elektrik Deney Laboratuvarının deney sistemi TEVMOT desteğiyle güçlendiriliyor

T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi ve Verimlilik Genel Müdürlüğü ve UNDP Türkiye 28-29 Mayıs 2018 tarihlerinde United for Efficiency Initiative * (Verimlilik için Birlik Girişimi, kısaca U4E) ve International Copper Association (Uluslararası Bakır Birliği, kısaca ICA) heyeti ile yapılan görüşmelere ev sahipliği yaptı. Proje ortakları ve paydaşlarının da katıldığı görüşmeler neticesinde TEVMOT ve U4E inisiyatifi KOBİ’lerde enerji verimli motorların kullanımını teşvik edecek “finans mekanizmalar”, “piyasa dönüşümü”, “izleme doğrulama ve mevzuat uygulama” gibi önemli alanlarda uluslararası işbirliğine başladı.

Piyasa dönüşümü sürecinde TEVMOT yenilikçi yaklaşımlar geliştiriyor

TEVMOT verimli elektrik motorları kullanımını arttırmak üzere uluslararası alanda yenilikçi çözümler getiriyor. İlgili proje ortakları, uzmanları ve Enerji verimliliği danışmanlık (EVD) şirketlerinin teknik çalışmaları kapsamında doğru motorların değişimini sağlamak amacıyla KOBİ’lerde sistem verimliliğinden motor özeline bir etüt metodolojisi geliştiriyor.

Pilot uygulamalar ve KOBİ’lere finansman desteği 2019 yılında başlıyor

TEVMOT ‘un faaliyetlerinin ana merkezinde pilot olarak seçilmiş Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) yürütülecek saha çalışmaları bulunuyor. Pilot süreçte OSB’ler bünyesindeki Enerji Yönetim Birimlerinin (EYB) “Tek Durak Ofisi” (TDO; One-Stop-Shop) mekanizmasını kurmaları ve çalışır halde tutmaları planlanıyor. Tek Durak Ofisleri piyasa dönüşümünün hızlı ve kolayca gerçekleşmesini sağlamak için KOSGEB ve TurSEFF gibi proje paydaşlarının yanı sıra farklı banka ve finansman alternatifleri ile beraber çalışmalar yürütecek.

“OSB’lerdeki Tek Durak Ofisleri KOBİ’lerin yatırımlarını hızlandıracak”

Tek Durak Ofisleri marifetiyle seçilmiş OSB’lerde yer alan ve imalat sanayinde faaliyet gösteren KOBİ’lerde, TEVMOT’un desteğiyle Enerji Verimliliği Danışmanlık firmaları üzerinden profesyonel motor enerji verimliliği etütlerinin yapılması planlanıyor. Etüt sonuçlarına göre işletmelerdeki verimsiz motorlar verimli olan yeni motorlar ile değiştirilecektir. KOBİ’nin bu yatırımına mali destek sağlamak üzere özgün bir TEVMOT Finans Modeli geliştirildi. Finans modeli ve “eski motorunu ver, yenisini al, motorun kendisini ödesin” kampanyasının uygulanması yönünde çalışmalar paydaşların değerlendirme ve katkılarıyla devam ediyor.