KOBİ’lerin Dijitalleşmesiyle İyileşmenin Ötesine (Dijital Yol)



Proje ne hakkında? 

Dijitalleşme gerek imalat gerekse hizmet sektörlerinde önemli bir rekabetçi avantaj faktörü olarak görülmektedir. Küresel COVID-19 salgını, bu sürecin rekabet üstünlüğünün yanı sıra dayanıklılık ve iş sürekliliği için bir zorunluluk olduğu algısını da yerleştirmiştir. 

Proje, bu minvalde dijitalleşmeyi ve yenilikçiliği değişimin sürükleyicisi olarak ele alarak, geleneksel endüstrilerin ve emek piyasasının modernleşmesini ve işletmelere yeni büyüme imkânlarının sunulmasını amaçlamaktadır. Ayrıca projeyle, kadınların platform ve teşvik destek programlarının tasarımında ve uygulanmasında yer almasının yanı sıra karar verme süreçlerine de dahil olması hedeflenmektedir., Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü iş birliğinde yürütülen proje, kadınların dijitalleşme süreçlerine etkin katılımını odağına almakta, pilot bir çalışma olarak imalat ve turizm sektörlerindeki KOBİ’lerin dijitalleşmesine yönelik bütüncül bir yaklaşım sunmaktadır. 

Mevcut durum nedir? 

COVID-19 salgını kaynaklı kısıtlamaların başlangıç döneminde Türkiye genelinde iş yerlerinin %30’una yakını geçici olarak kapanmış; azalan taleple birlikte KOBİ’ler istihdam ve ödemelerini sürdürme mücadelesine girmiş, yatırım ve büyüme planları belirsiz süreli olarak ertelenmiştir. Kadın girişimciler ve çalışanlar bu süreçten daha da olumsuz etkilenmiştir. 

UNDP’nin de kurucuları arasında olduğu “Hedefler için İş Dünyası (B4G) Platformu” tarafından yapılan araştırmalar, uzaktan çalışmanın bazı firmalar tarafından uygulanmasına karşın büyük çoğunluk için bu durumun olanaksız olduğunu ortaya koymuştur. Birleşmiş Milletler tarafından 2020 yılı Ağustos ayında tamamlanan Türkiye’de Covid-19’un Sosyo-Ekonomik Etkileri Analizi (UN – SEIA) sürecin olumsuzluklarını ortaya koyarken yapısal konular ve sanayide çeşitlenme, modernleşme, dijitalleşme ve yenilikçilik konularında fırsatlara da dikkat çekmiştir. 

KOBİ’ler krize dayanıklı olma konusunda temel gereksinimlerinin başında yer alan dijital dönüşümü gerçekleştirmek konusunda bilgiye erişim, teknik yetkinlik ve maliyet başta olmak üzere engellerle karşılaşmaktadır. 

Misyonumuz nedir? 

Proje ile pilot bölgelerden yola çıkılarak dijital dönüşüm ekosisteminin gelişmesi, KOBİ’lerin dijital ekonomiye yönlendirilmesi için teşvik tedbirlerinin tasarlanması ve pilot olarak uygulanmasında kurumsal ortaklar ve diğer aktörlerin sürece dahil edilmesi, kamunun politika geliştirme süreçlerinin iyileştirilmesi, kadınların güçlenmesi ve kadın girişimcilerin dijitalleşmedeki etkinliklerinin artırılması önceliklendirilecektir. Ayrıca, UNDP’nin özel sektörün, özellikle de KOBİ’lerin dijital dönüşümü konusunda başat bir aktör olarak konumlanması desteklenecektir.   

Nasıl yapıyoruz? 

İmalat ve turizm sektörlerinde faaliyet gösteren KOBİ’lerin dijital ekonomiye entegrasyonunun geliştirilmesi için hizmet sağlayıcılarla aralarında bir platform oluşturularak başlanacak süreç, buna yönelik kapsamlı bir yol haritasının oluşturulması ve bu yol haritasına dayalı dijital platformun hayata geçirilmesini kapsayacaktır. Oluşturulacak platform özgün teşvik ve destek mekanizmalarının oluşturulmasında değerlendirilecek ve pilot bölgeler ve bu bölgelerdeki kilit aktörler olan Kalkınma Ajansları ile birlikte KOBİ’lere yönelik mali destek programları tasarlanacak, uygulanacak ve izlenecektir. Japonya Hükümeti tarafından finanse edilen ve UNDP tarafından Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü ile yürütülen “COVID-19 Krizine Yanıt ve Dayanıklılık Projesi” kapsamında hazırlanan kırılgan sektör analizleri ve yol haritaları bu destek süreçlerine girdi teşkil edecek ve cinsiyet eşitliği ilkesine uygun olarak kadın girişimcilere özel politika araçları devreye sokulacaktır. Finansal desteğin yanı sıra uygulama sürecinde teknik destekler sağlanacak, kilit göstergelere dayalı izleme mekanizmaları kurgulanacak ve bu süreçlerle bütünleşik şekilde kapasite geliştirme ve yaygınlaştırma çalışmaları gerçekleştirilecektir. 

Türkiye nasıl faydalanacak? 

Dünya geneliyle benzer şekilde COVID-19 salgınından kaynaklı sosyo-ekonomik olumsuzluklar yaşayan Türkiye’nin ürün ve hizmet geliştirme süreçlerinde dijitalleşmenin artması proje faaliyetleri ile birlikte ivme kazanacaktır. Kalkınma ajanslarının dijitalleşme konusundaki bilgi ve birikim düzeyinin artması ile uygulamada süreklilik sağlanabilecek, pilot bölgelerde edinilen tecrübenin ülke geneline yayılması sağlanacaktır. Benzer şekilde ülkede sanayinin dijitalleşmesi konusunda kilit merkezi kurum olan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nda dijitalleşme konusunda kapasite artışı sağlanarak, politika geliştirme ve uygulama süreçlerine katkı verilecektir. Dijital ekonomi politikalarının ve destek mekanizmalarının desteklenmesi, düzenleyici ortamdaki iyileştirmeler ve dijital okuryazarlık, Türkiye'nin stratejik öncelikleriyle oldukça ilgilidir ve On Birinci Kalkınma Planı ile uyumlu olan bu proje, ulusal politikaların bir uygulama enstrümanı niteliğinde olacaktır.