UNDP, Türkiye’de finansal ve çevresel yararları artırmak amacıyla çevre dostu soğutma yaklaşımlarını destekliyor

16 December 2023
Fotoğraf: Mustafa Umut Dulun

İstanbul’da düzenlenen teknisyen eğitimi, düşük karbonlu soğutuculara geçişi desteklemeyi hedefliyor

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Dubai’de düzenlenen COP28 toplantısının öncesinde, 23-24 Kasım 2023 tarihlerinde İstanbul’da soğutma sektöründe çalışan teknisyenler için bir eğitim düzenledi. Cool Up Programı’nın bir parçası olan bu eğitim, soğutma aygıtlarında sentetik soğutuculardan doğal soğutuculara geçişi hızlandırma bağlamında doğal soğutucuların güvenli kullanımına ilişkin teorik ve pratik bilgiler sağlamayı hedefledi. Montreal Protokolü’nün Türkiye’de 2024 itibariyle kademeli azaltım getirmesi ve doğal soğutuculara geçişi hızlandırması nedeniyle, soğutma sektöründe satış sonrası ve bakım hizmetlerinde çalışan teknik personelin eğitilmesi Türkiye ekonomisi ve iklim eylemi için hayati önem taşıyor.

Sera gazı emisyonları tüm dünyada hızla artıyor. Dünyada karbon emisyonlarının yüzde 70’i enerji tüketiminden kaynaklanıyor. Binalarda kullanılan elektriğin yüzde 20’si iklimlendirme cihazları ve elektrikli fanlar tarafından tüketildiği için, soğutma ve iklimlendirme sektörleri de bu enerji talebini yaratan başlıca sorumlular arasında yer alıyor.

Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölgesi’nde sanayinin büyümesi ve nüfus artışı nedeniyle, 2040 yılına kadar enerji talebinin yüzde 50 artması bekleniyor. Bu durum, sıcaklıkların daha fazla artmasına yol açacak daha fazla karbon emisyonu yaratacak; yüksek sıcaklık da daha çok soğutma gerektirecek. Ancak bu kısır döngüyü sona erdirmenin bir yolu var.

Montreal Protokolü, düşük ve sıfır küresel ısınma potansiyeline (GWP) sahip soğutuculara geçilmesini gerektiriyor. Öte yandan, Türkiye’deki üreticilerin çoğu, özellikle soğutma sektöründe sürdürülebilir soğutmaya geçiş gereği ve bu yükümlülüklerin zorunlu hale geleceği takvim hakkında yeterli bilgiye sahip değiller. Bunlara ek olarak, mevcut soğutma cihazlarındaki gazları doğal soğutucular ile değiştirme alanında teknik bilgiye sahip personel eksiği de var. 

Doğal soğutuculara geçilmesi Türkiye’ye ekonomik ve çevresel yararlar getirecek.

Ekipman ölçeğine bağlı olarak değişmekle birlikte, mevcut yüksek GWP’li florin sera gazlarının doğal soğutucular ile değiştirilmesi, sağlanacak daha yüksek verim sayesinde, yatırımı yaklaşık iki yıl içinde karşılıyor. Dahası, soğutma sektöründe doğal soğutucuların kullanılması, 2100 yılına kadar küresel ısınmayı 0,4 derece düzeyinde önleyebilecek.

Cool Up Programı, Federal Almanya Çevre, Doğa Koruma ve Nükleer Güvenlik Bakanlığı tarafından finanse ediliyor ve Guidehouse liderliğinde 10 ortaktan oluşan konsorsiyum tarafından yürütülüyor. Programın Türkiye’deki uygulama ortağı olan UNDP, farkındalık artırma ve personel eğitim faaliyetleri yoluyla doğal soğutuculara geçişi kolaylaştırmak üzere, özel sektör ve kamu ortakları ile birlikte çalışıyor.