ชวนนักเรียนที่สนใจเข้าร่วมกิจกรรมเป็น ‘ฮีโร่รู้ทันโลกรวน’ กับกล่องเรียนรู้ Climate Box

กรกฎาคม 3, 2025
Colorful graphic promoting climate education, featuring Earth, sun, and a cartoon character.

เกี่ยวกับการประกวด

การประกวดนี้จัดขึ้นเพื่อเปิดโอกาสให้นักเรียนได้เสนอไอเดียหรือสร้างสรรค์โครงการที่เป็นรูปธรรม และมีคุณค่าต่อสังคม เพื่อช่วยรับมือกับปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยมุ่งเน้นให้เยาวชนเรียนรู้เรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศผ่านการลงมือทำจริงในประเด็นด้านการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (Mitigation) การปรับตัว (Adaptation) และการสร้างความตระหนักรู้ในสังคม

การประกวดนี้อ้างอิงชุดการเรียนรู้ Climate Box เป็นฐานข้อมูลและแนวทางหลักในการดำเนินงาน ซึ่งพัฒนาโดยโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) และพันธมิตร ปัจจุบันมีการใช้อย่างแพร่หลายในหลายภูมิภาคทั่วโลก รวมถึงเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ภาษาที่ใช้ในการประกวด: ภาษาไทยหรือภาษาอังกฤษ

หน่วยงานผู้จัด: UNDP Thailand ร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการ ผ่านสำนักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) และกรุงเทพมหานคร (กทม.) 

วัตถุประสงค์ของการประกวด

  • ส่งเสริมการเรียนรู้แบบ Project-based Learning ในกระบวนการเรียนการสอน และเปิดโอกาสให้เกิดความร่วมมือและการแลกเปลี่ยนความคิดสร้างสรรค์ระหว่างสถานศึกษา นักเรียน และครูผู้สอน
  • สร้างเยาวชนรุ่นใหม่ที่มีบทบาทในการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยมีความรู้ ทักษะ ทัศนคติ และพฤติกรรมที่จำเป็นต่อการเผชิญความท้าทายดังกล่าว
  • ส่งเสริมทักษะการวิเคราะห์ปัญหาสำคัญร่วมสมัยที่ส่งผลกระทบต่อผู้คนและสังคม โดยใช้มุมมองจากหลากหลายศาสตร์
  • ปลูกฝังความเข้าใจในความสำคัญของการอยู่ร่วมกันอย่างสมดุลระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ
  • พัฒนาทักษะในการสรุปประเด็นและเสนอแนวทางแก้ไขปัญหาความยั่งยืนระดับโลก โดยเฉพาะในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับชุมชนของตนเอง
  • เพิ่มการมีส่วนร่วมของเยาวชนในการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development: SDGs) และส่งเสริมความสัมพันธ์ระหว่างเยาวชนที่เป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงกับ UNDP

วิธีเข้าร่วม เงื่อนไข และข้อกำหนด

ประเภทของโครงการและคุณสมบัติผู้เข้าร่วม

  • โครงการจะต้องอยู่หมวดหมู่ใดหมวดหมู่หนึ่ง ดังนี้
    • การลด Carbon Footprint
    • การปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Adaptation)
    • การจัดกิจกรรมหรือแคมเปญสร้างความตระหนักรู้ในเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
  • เปิดรับนักเรียนอายุระหว่าง 8–17 ปีทุกสัญชาติ ที่กำลังศึกษาอยู่ในสถาบันการศึกษาในประเทศไทย
  • นักเรียนสามารถส่งโครงการเดี่ยว หรือเป็นกลุ่ม (ไม่เกิน 5 คนต่อกลุ่ม) แต่หากผ่านเข้าสู่รอบสุดท้าย จะมีนักเรียนเพียง 1 คนเป็นตัวแทนในการนำเสนอผลงานต่อหน้าคณะกรรมการ
  • คุณครูที่ปรึกษาควรมีบทบาทในการให้คำแนะนำและสนับสนุนนักเรียนตลอดกระบวนการจัดทำโครงการ
  • แนะนำให้มีการทำงานร่วมกับชุมชน นักวิชาการ องค์กรการศึกษา หรือองค์กรภาคประชาสังคม ในการดำเนินโครงการ

 การสมัครและการประเมินโครงการ

สิ่งที่ต้องส่งประกอบการสมัคร

  • กรอกแบบฟอร์มสมัครออนไลน์ผ่านลิงก์นี้ ภายในเวลาที่กำหนด (ดูหัวข้อ 2.4) : https://forms.gle/eTV6LyxkwwWSCdkR6
  • อัปโหลดเอกสารต่อไปนี้ผ่านลิงก์เดียวกัน:
    • รายละเอียดโครงการ (ความยาวไม่เกิน 3 หน้า, รูปแบบ MS Word, ขนาด A4, ตัวอักษร Times New Roman ขนาด 12, ระยะห่างระหว่างบรรทัดขนาด 1.0, สามารถมีรูปภาพ ตาราง หรือแหล่งอ้างอิงได้) ขอแนะนำให้ผู้สมัครระบุให้ชัดเจนถึง: คำชี้แจงปัญหา, แนวคิดของโครงการ, ข้อมูลเพื่อแสดงผลลัพธ์ของโครงการ, เครือข่ายที่เกี่ยวข้อง และเหตุผลที่แสดงถึงความเชื่อมโยงกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอย่างชัดเจน
    • สไลด์นำเสนอ (รูปแบบ PPT หรือ PDF สามารถมีรูปภาพหรือกราฟิกได้)
  • สามารถมีสื่อ Multimedia เพิ่มเติมได้ เช่น รูปถ่าย วิดีโอ (ไม่บังคับ) 

โครงการควรมีลักษณะดังนี้

  • เชื่อมโยงกับประเด็นปัญหาสภาพภูมิอากาศอย่างชัดเจน (Mitigation, Adaptation หรือการสร้างความตระหนักรู้)
  • พัฒนาแผนการนำไปปฏิบัติจริง หรือมีความเกี่ยวข้องกับการพัฒนาด้านสังคม และมีพื้นฐานจากหลักการทางวิทยาศาสตร์
  • โดยผลงานอาจรวมถึงแนวคิด แผนงาน หรือโครงการที่นำไปปฏิบัติแล้วบางส่วน หรือมีการดำเนินการเสร็จแล้วก็ได้ (โครงการที่มีการทดลองใช้จริงจะได้รับการพิจารณาเป็นพิเศษ)
  • มีสื่อประกอบ เช่น ภาพถ่าย แผนภูมิ หรือวิดีโอ
  • หากมีการใช้ชุดการเรียนรู้ Climate Box เป็นพื้นฐานในการพัฒนาโครงการจะได้รับการพิจารณาเป็นพิเศษ

โครงการที่ไม่ผ่านเกณฑ์ ได้แก่:

  • โครงการที่ไม่มีผลลัพธ์ในทางปฏิบัติหรือไม่มีคุณค่าต่อสังคม
  • งานเขียนทฤษฎีล้วน ๆ หรือรายงานสรุปวรรณกรรม (Literature Review)
  • โครงการที่ไม่เกี่ยวข้องกับหัวข้อการประกวด

เกณฑ์การให้คะแนน

ความเกี่ยวข้องกับประเด็นด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (25%)

  • โครงการสะท้อนปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เช่น Mitigation, Adaptation หรือสร้างความตระหนักรู้
  • แสดงความเข้าใจต่อประเด็นปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศทั้งในระดับท้องถิ่นและ/หรือระดับโลก

คุณภาพของเนื้อหา – วัตถุประสงค์ วิธีการ และผลลัพธ์ (20%)

  • โครงการมีการตั้งเป้าหมายที่ชัดเจน และใช้วิธีดำเนินงานที่เหมาะสม
  • มีผลลัพธ์ที่ชัดเจนและสอดคล้องกับเป้าหมาย

การนำไปใช้จริงและผลกระทบ (25%)

  • โครงการมีการนำไปทดลองใช้ชีวิตจริง เช่น ในโรงเรียน บ้าน หรือชุมชน หรือมีศักยภาพที่จะนำไปใช้ได้
  • เห็นผลกระทบที่วัดได้ หรือมีโอกาสขยายผล

ความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรม (20%)

  • โครงการมีแนวคิด วิธี หรือมุมมองใหม่ในการแก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

ความชัดเจนและคุณภาพในการนำเสนอ (10%)

  • มีการจัดเรียงเนื้อหาได้ดี ใช้ภาพและกราฟิกได้น่าสนใจ
  • นำเสนอได้น่าสนใจ สื่อสารเนื้อหาได้ชัดเจน

ขั้นตอนและกำหนดเวลา

รอบที่ 1 – การไอเดียของโครงการ

  • กำหนดส่งไอเดียของโครงการ: ภายในวันที่ 14 กันยายน 2568 ผ่านลิ้งก์ : https://forms.gle/eTV6LyxkwwWSCdkR6
  • ผู้ที่ได้รับคัดเลือกเข้าสู่รอบสุดท้ายจะได้รับแจ้งผลทางอีเมลภายในวันที่ 23 กันยายน 2568

รอบที่ 2 –   การนำเสนอผลงานของรอบสุดท้ายที่งานสัปดาห์แห่งสภาพภูมิอากาศกรุงเทพฯ (Bangkok Climate Action Week: BKK CAW) (กิจกรรม On-site)

  • ผู้เข้ารอบสุดท้ายจะนำเสนอโครงการในงานสัปดาห์แห่งสภาพภูมิอากาศกรุงเทพฯ (BKK CAW) ในวันที่ 4 ตุลาคม 2568 ที่จัดขึ้นที่กรุงเทพฯ
  • แต่ละโครงการจะมีตัวแทนนักเรียน 1 คน และคุณครู 1 คนร่วมเดินทางมานำเสนอผลงาน
  • การนำเสนอ
    • โครงการที่ถูกเลือกจะถูกนำเสนอโดยนักเรียน 1 คน (ตัวแทนกลุ่ม ในกรณีส่งผลงานเป็นกลุ่ม) โดยใช้สไลด์นำเสนอหรือสื่อมัลติมีเดีย และมีช่วงถาม-ตอบ
    • เวลานำเสนอ 5 นาที และช่วงตอบคำถามจากคณะกรรมการ 3 นาที
  • ระหว่างการจัดงาน จะมี 1 ช่วงการประชุมจัดโดยผู้เชี่ยวชาญด้านสภาพภูมิอากาศและการศึกษา เพื่อให้ข้อเสนอแนะและคำแนะนำในการปรับปรุงโครงการที่ส่งเข้าประกวด รวมทั้งนำเสนอแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศของโครงการด้านสภาพภูมิอากาศ
  • ค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับการเข้าร่วมงาน BKK CAW ให้โครงการ Climate Box เป็นผู้รับผิดชอบ
  • ผู้เข้ารอบสุดท้ายจะได้รับเวลาเพิ่ม 1 เดือนเพื่อปรับปรุงและพัฒนาโครงการ ทั้งนี้ ต้องแสดงให้เห็นการดำเนินงานบางส่วนหรือทั้งหมดของแนวคิดโครงการในการส่งผลงานอีกครั้ง ซึ่งต้องส่งโครงการที่ปรับปรุงแล้วภายในวันที่ 2 พฤศจิกายน 2568
  • โครงการจะได้รับการประเมินโดยคณะผู้เชี่ยวชาญตามเกณฑ์การให้คะแนน 

รอบที่ 3 – การประกาศผู้ชนะและการเข้าร่วมงานเทศกาลเยาวชนนานาชาติด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

  • โครงการที่ชนะเลิศจะมีจำนวน 3 โครงการ โดยไม่จำกัดประเภทของโครงการ
  • ผู้ชนะทั้งสามโครงการจะได้รับการประกาศผลทางอีเมลภายในวันที่ 7 พฤศจิกายน 2568
  • นักเรียนตัวแทน 3 คนจากกลุ่มที่ชนะการประกวด (กลุ่มละ 1 คน) พร้อมด้วยคุณครูที่ปรึกษา จะได้รับเชิญให้เข้าร่วมงานเทศกาลเยาวชนนานาชาติด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่งจะจัดขึ้นที่ประเทศไทยในสัปดาห์สุดท้ายของเดือนพฤศจิกายน 2568 โดยจะได้มีโอกาสนำเสนอผลงานภายในงาน แบ่งปันประสบการณ์กับเพื่อนเยาวชนจากทั่วโลก และเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับประเด็นการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
  • ค่าใช้จ่ายทั้งหมดเกี่ยวกับการเข้าร่วมงานเทศกาลเยาวชนนานาชาติจะได้รับการสนับสนุนโดยโครงการ Climate Box 

สรุปกำหนดเวลาการประกวด

  • รอบที่ 1 – กำหนดส่งผลงาน : วันที่ 14 กันยายน 2568 โดยจะประกาศรายชื่อผู้ผ่านเข้ารอบสุดท้าย : ภายในวันที่ 23 กันยายน 2568
  • รอบที่ 2 – การนำเสนอผลงานในกิจกรรม On-site ณ งาน BKK CAW : วันที่ 4 ตุลาคม 2568
  • รอบที่ 3 – การส่งผลงานที่ปรับปรุงแล้ว (สำหรับผู้ผ่านเข้ารอบสุดท้ายเท่านั้น): 2 พฤศจิกายน 2568
  • ประกาศผู้ชนะ: ภายในวันที่ 7 พฤศจิกายน 2568 

รางวัล

  • ผู้ที่ผ่านเข้ารอบสุดท้ายทุกคนจะได้รับเกียรติบัตรและของที่ระลึก
  • ทีมที่เข้ารอบสุดท้ายจะได้ร่วมกิจกรรมในกรุงเทพฯ ณ งาน BKK CAW
  • โครงการที่ชนะเลิศ 3 โครงการ (นักเรียนตัวแทนกลุ่ม 1 คน + ครูที่ปรึกษา 1 คน ต่อโครงการ) จะได้รับเชิญไปร่วม งานเทศกาลเยาวชนนานาชาติด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (International Schoolchildren’s Festival on Climate Change) ภายใต้กรอบโครงการ Climate Box
  • UNDP จะเป็นผู้สนับสนุนค่าใช้จ่ายในการเดินทางทั้งหมด
  • ผู้ชนะจะได้รับโอกาสเข้าร่วมเครือข่ายเยาวชน UNDP Thailand และผลงานจะถูกเผยแพร่ผ่านช่องทางของ UNDP

ข้อมูลเพิ่มเติม

  • สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการประกวด : undpclimateboxthailand@gmail.com
  • ดูตัวอย่างผลงานจากประเทศอื่น ๆ ได้ที่ : https://climate-box.com/youth-projects/
  • ดาวน์โหลดชุดการเรียนรู้ Climate Box (ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และภาษาอื่น ๆ) ได้ที่ : https://climate-box.com/toolkit/